Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın 2030 vizyonu çerçevesinde hayata geçirilecek Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi (BKZS) ile Türkiye, kendi uyduları üzerinden hassas konum ve zaman verisi sağlayabilecek. GPS gibi küresel sistemlere alternatif olacak bu milli yapı, Türkiye’nin hem uzaydaki hem de teknolojideki bağımsızlık hedefinde kritik bir dönüm noktası olacak.
Milli uydular, yerli saatler: Stratejik egemenliğe güçlü destek
BKZS projesinin kalbinde yerli üretim atomik saatler ve küp uydu teknolojileri yer alıyor. Türkiye Uzay Ajansı ve TÜBİTAK UME iş birliğiyle geliştirilen rubidyum atomik saat prototipi, şu an uzay kalifikasyon testlerinden geçiyor. Tamamlanan küp uydu tasarımı ise alt sistemlerin üretimi aşamasına gelmiş durumda. Bu saatler, gelecekte Türkiye’nin yerli uydularında görev alarak konumlama hassasiyetini ve güvenliğini artıracak.
Sistem, yalnızca askeri operasyonlarda değil; akıllı ulaşım, hassas tarım, sivil haberleşme ve lojistik gibi pek çok alanda da kullanılacak. Böylece Türkiye, kritik altyapılarda yabancı kaynaklara olan bağımlılığını minimize edecek.
Yerli harita ve navigasyon uygulaması yolda
Uzaydaki hamleye paralel olarak Türkiye, dijital dünyada da stratejik bir atılım yapıyor. Yerli harita ve navigasyon uygulaması geliştirme çalışmaları resmen başladı. Ulusal veri güvenliğini artıracak bu uygulama, sadece konum hizmetleriyle sınırlı kalmayacak; ulaşım, şehir planlaması, turizm ve kültürel miras gibi alanlara özel çözümler sunacak.
Uygulamanın, küresel rekabet ortamında öne çıkacak şekilde, hem teknik yetenekler hem de kullanıcı deneyimi açısından üst düzeyde olması hedefleniyor. Ayrıca yerli girişimciler için ekonomik fırsatlar da doğuracak.
Dijital egemenlik için yapay zeka ve Türkçe büyük dil modeli
2030 stratejisinin bir diğer ayağında ise yerli yapay zeka teknolojileri yer alıyor. Bakanlık, Türkçe büyük dil modeli geliştirmek üzere çalışmalar yürütüyor. Bu model, dijital bağımsızlığın sağlanması, veri güvenliğinin korunması ve yerli kullanıcıların dijital ekosistem içinde güçlü şekilde temsil edilmesi açısından önemli bir yapı taşı olacak.