Avrupa Birliği ile imzaladıkları 12 milyar avroluk anlaşma kapsamında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni “Kıbrıs’ın tek meşru hükümeti” olarak tanıyan Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan ve Türkmenistan, diplomatik bir krize neden olacak adım attı. Bu adımın ardından, Türkiye'nin kamuoyuna yansıtmadan harekete geçtiği öğrenildi.
BM kararlarına destek, KKTC’ye soğuk mesafe
AB Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in katılımıyla Özbekistan’da düzenlenen AB-Orta Asya Zirvesi’nde imzalanan bildiride, ilgili ülkeler BM Güvenlik Konseyi’nin 541 ve 550 sayılı kararlarına destek vererek Güney Kıbrıs’ı tek taraflı olarak meşru hükümet ilan etti. Bu karar, Türkiye'nin Kıbrıs'taki varlığını uluslararası düzeyde "işgal" olarak tanımlayan kararlarla paralellik taşıyor.
AB baskısı etkili oldu
Diplomatik kaynaklara göre, söz konusu Türk devletleri bu kararı özgür iradeyle almadı. AB'nin ekonomik baskı ve yaptırım tehditleri nedeniyle Kırgızistan ve Tacikistan bildiriye destek vermek zorunda kaldı. Özellikle Özbekistan’ın, “Geliştirilmiş Ortaklık Müzakereleri”ni kaybetmemek için adımı attığı ifade ediliyor.
Türkmenistan'dan tarafsızlık vurgusu
Tarafsızlık statüsüne sahip olan Türkmenistan, bildiriye çekince koydu. Türkmenistan, 1995’te BM kararıyla “daimi tarafsız ülke” statüsünü kazanmış ve bu bağlamda tarafsız kaldığını duyurdu.
Türkiye’den kamuoyuna açık tepki yok
Gelişmelere karşı Türkiye'nin resmi bir açıklama yapmaktan kaçınması dikkat çekti. Hükümetin bu tutumu, Rum kesiminin ve Yunanistan’ın diplomatik anlamda avantaj elde etmesini önlemek adına bilinçli bir tercih olarak değerlendiriliyor.
Ankara, krizi “aile içi mesele” olarak değerlendirirken, kapalı kapılar ardında diplomatik tepkilerle çözüm arayışına girmiş durumda. Türkiye, kamuoyunu meşgul etmeden ve Türk dünyasındaki birlik havasını zedelemeden bu sorunu çözme stratejisini devreye aldı.