DEHUKAM, Türkiye’nin çevre denizlerinden azami fayda sağlamasını hedefleyen ilk akademik Deniz Mekansal Planlama (DMP) haritasını yayımladı.
Yıllardır devam eden bilimsel ve kurumsal çalışmalar sonucunda oluşturulan harita, "www.dmpturkiye.dehukam.org" adresi üzerinden erişime açıldı. Çalışma, deniz alanlarının enerji, ulaşım, balıkçılık, bilimsel araştırma, turizm ve koruma gibi çok paydaşlı kullanımını esas alarak Türkiye'nin “Mavi Vatan” vizyonuna stratejik bir çerçeve sunuyor.
Kurumlararası eşgüdümle yönetilecek
Edinilen bilgilere göre, DMP’nin etkin bir şekilde uygulanabilmesi için Cumhurbaşkanlığı himayesinde ve Dışişleri Bakanlığı eşgüdümünde “Kurumlararası Koordinasyon Kurulu” oluşturulması planlanıyor. Böylece Türkiye’nin denizlerdeki planlama ve faaliyetleri, daha sistematik ve koordineli şekilde yönetilecek.
Harita 'yaşayan' bir belge olacak
DEHUKAM Müdürü Dr. Mustafa Başkara’nın ifadesine göre, yayımlanan harita sabit bir belge değil; gelişen ihtiyaçlar, yeni teknolojiler ve bilimsel veriler doğrultusunda sürekli güncellenerek yaşayan bir plan niteliği taşıyor. Haritada, Türkiye’nin karasularının ötesine geçen ekonomik ve bilimsel faaliyet alanları görsel olarak sunuluyor.
AB normlarıyla uyumlu ama egemenlik temelli
Her ne kadar Avrupa Birliği 2014 yılında DMP'yi üye ülkeler için zorunlu hale getirmiş olsa da, Türkiye bu çalışmaları kendi egemen iradesiyle ve bağımsız stratejik hedefleri doğrultusunda yürütüyor. Bu yönüyle Türkiye'nin yaklaşımı hem bilimsel hem de diplomatik açıdan özgünlük taşıyor.
KKTC ile ortak adımlar
DEHUKAM’ın açıklamasına göre, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de benzer planlama çalışmaları yürütüyor. KKTC ile sürdürülen olumlu işbirliği sayesinde, DMP yaklaşımının sınırların ötesine taşınması ve ortak deniz stratejilerinin geliştirilmesi hedefleniyor.
Mavi ekonomiye bilimsel zemin
DMP, yalnızca denizlerin korunmasını değil, aynı zamanda ekonomik potansiyelin çevreyle uyumlu şekilde değerlendirilmesini de amaçlıyor. Türkiye DMP Platformu bünyesinde yürütülen çalışmalar; kamu kurumları, özel sektör, akademi ve sivil toplum kuruluşlarının katkılarıyla şekilleniyor. Platform, Türkiye'de deniz mekansal planlamasına dair tüm verileri sistematik bir çatı altında topluyor.
Stratejik sınır vurgusu
Haritada dikkat çeken bir diğer unsur ise Türkiye'nin BM’ye resmi olarak bildirdiği deniz yetki alanları. Akdeniz’de KKTC ve Libya ile yapılan anlaşmalar temel alınırken, Ege Denizi’nde ana karalar arası ortay hat esas alınıyor. Bu yönüyle harita, Türkiye’nin jeopolitik pozisyonunu da somutlaştırıyor.
